FAQ

Pod koniec 2022 r. wprowadzono istotne zmiany w Kodeksie Pracy. W związku z tym, pracodawcy muszą przygotować swoje przedsiębiorstwa pod wprowadzone nowelizacje. Nowe przepisy umożliwiają między innymi dopuszczenie do badania trzeźwości pracowników przez pracodawcę. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze kwestie.


• Od kiedy nowe przepisy?

Nowe zasady dotyczące kontroli trzeźwości obowiązują już od 21 lutego 2023 r. Większość zakładów dopiero testuje odpowiednie rozwiązania. Na tym etapie warto znać prawa i obowiązki, które obowiązują obie strony – zarówno pracowników, jak i pracodawców.


• Kiedy pracodawca może zacząć badać pracownika?

Każdy pracodawca, który chce przeprowadzać badania alkomatem, musi poinformować swoich pracowników o najważniejszych aspektach badania trzeźwości. Co więcej, musi to zrobić przynajmniej 2 tygodnie przed ich przeprowadzeniem. Obowiązek informacyjny dotyczy również pracowników, którzy będą dopiero zatrudnieni. Zasady przeprowadzania kontroli muszą być przekazane pisemnie (w formie papierowej lub elektronicznej).


• Jaki alkomat do badania w pracy?

1. Alkomat wykorzystany do przeprowadzonego badania musi posiadać dokument, który potwierdzi jego kalibrację lub wzorcowanie. Warto wiedzieć, że kalibrację każdego alkomatu należy przeprowadzać regularnie. Dzięki temu pomiary są wysoce precyzyjne.

2. Powinien być w nim zastosowany sensor elektrochemiczny lub też spektofotometryczny: informacje o sensorze znajdziesz w opisie urządzeń.

WAŻNE:
Alkomat używany w firmie powinien być profesjonalnym urządzeniem, które spełnia wymogi zawarte w ustawie o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw, a także w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika.

Zestawy spersonalizowane dla małych i dużych firm

Jako doświadczony producent alkomatów, które są wykorzystywane między innymi przez wojsko i policję, polecamy firmom trzy spersonalizowane zestawy.

1. Zestaw dla dużych firm – w dużych przedsiębiorstwach wyzwaniem jest duża ilość pracowników. W tym celu polecamy zakup dwóch uzupełniających się alkomatów.

Pierwszy z nich PROMILER iBLOW 10, pozwala na przeprowadzeniu wielu badań w wyjątkowo krótkim czasie.

Drugi alkomat dowodowy PROMILER ALP-1, to wysoce dokładne urządzenie posiadające wzorcowanie. Jego celem jest potwierdzenie dodatniego wyniku, który wykazał wcześniej alkomat przesiewowy.

2. Zestaw dla małych firm – w przypadku, gdy pod kontrolą jest jedynie mała liczba pracowników. Idealnie do tego zadania nadaje się nowoczesny alkomat dowodowy PROMILER iSOBER 70.

W optymalnym dla małej liczby pracowników czasie, pracodawca jest w stanie przeprowadzić badanie z wysoką dokładnością.

3. Zestaw dla pracownika – idealnym rozwiązaniem jest najdokładniejszy alkomat osobisty w naszej ofercie, czyli PROMILER iSOBER 30. Wysoka precyzja przy rozsądnej cenie – mieszcząca się w kieszeni.

Wymienione urządzenia spełniają wymagania wskazane w ustawie, a także zapewniają precyzję i wygodę podczas wykonywania testów. Dodatkowo posiadają udogodnienia, takie jak: 5 lat gwarancji, darmowe kalibracje i wiele więcej.


• Jak powinno wyglądać prawidłowe badanie?

Dokładny przebieg badania powinien spełniać wymagania znajdujące się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Poniżej zawarliśmy najważniejsze elementy testu:

1. Test powinien być przeprowadzony nie wcześniej niż 15 minut po zakończeniu spożywania alkoholu lub palenia wyrobów tytoniowych.

2. W przypadku, gdy koniecznie jest korzystanie z ustnika, musi on być wymieniony przed każdym pomiarem. Otwarcie ustnika przed badaniem należy przeprowadzić w obecności pracownika.

3. Jeżeli wynik nie wykaże obecności alkoholu, badanie trzeba powtórzyć. W przypadku alkomatu spektofotometrycznego, test można powtórzyć niezwłocznie. Jeżeli sensor jest elektrochemiczny, dopiero po odczekaniu 15 minut

4. W przypadku, gdy pierwszy wynik jest równy lub większy 0,20‰, a w drugim pomiarze wynosi 0,00‰, dokonuje się niezwłocznie trzeciego pomiaru. Jeżeli wynik trzeciego wykazuje ponownie 0,00‰, to stan badanego nie wykazuje spożycia alkoholu.

5. Jeżeli stan osoby badanej będzie wykazywał stan nietrzeźwości lub też stan po spożyciu alkoholu, pracodawca może nie dopuścić go do pracy.

6. Osoba badana może zażądać przeprowadzenia dodatkowego badania krwi lub też badania alkomatem spektofotometrycznym.


• Ewidencja prowadzonych badań

W przypadku, gdy badanie alkomatem wskaże na stan nietrzeźwości lub stan po spożyciu alkoholu, pracodawca może przechowywać wynik i informacje o przeprowadzonym teście. Wszystkie dane muszą znajdować się w aktach osobowych pracownika i mogą być przechowywane przez rok. W przypadku rozprawy sądowej okres ten może ulec przedłużeniu.

Jeżeli pracownik będzie ukarany (upomnieniem, karą pieniężną lub naganą) lub dane będą mogły stanowić dowód w sprawie sądowej, mogą dłużej znajdować się w aktach.


Szablon protokołu możesz pobrać TUTAJ

Alkomaty to skomplikowane urządzenia (z wyjątkiem gadżetów i zabawek), skonstruowane z precyzyjnie dobranych i specjalnie zaprojektowanych podzespołów:

• komputera,
• przepływomierza,
• czujnika alkoholu,
• bazy danych pomiarów wzorcowych,
• oprogramowania zaprojektowanego specjalnie dla danego modelu sensora,
• układu mechanicznej obróbki powietrza,
• układu zasilającego.

Nie należy ich zatem traktować w kategoriach gadżetów do zabawy, ale jako precyzyjne urządzenia pomiarowe. Mają one pewne ograniczenia w zakresie użytkowania, ponieważ poprzez nieumiejętne użytkowanie lub przechowywanie, stosunkowo łatwo mogą ulec tzw. rozkalibrowaniu lub nawet uszkodzeniu.

Absolutnie każdy alkomat, pod wpływem wielu czynników, ulega rozkalibrowaniu i po pewnym czasie nie dokonuje prawidłowych pomiarów. W zależności od klasy urządzenia oraz od tego, w jaki sposób jest przechowywane i użytkowane, może to nastąpić rok po zakupie lub nawet krótko po pierwszym uruchomieniu alkomatu.

W przypadku najprostszych i najtańszych alkomatów okres, po którym trzeba wykonać kalibrację wynosi zwykle około 6 miesięcy lub należy wykonać 300 pomiarów. W przypadku droższych alkomatów profesjonalnych, interwał serwisowy najczęściej wypada w okolicach 12 miesięcy lub po 1000 wykonanych pomiarów.

Konieczność kalibracji nie jest wadą alkomatu i nie podlega reklamacji. Nie należy zatem się spodziewać, że niekalibrowany regularnie alkomat będzie wskazywał poprawne wyniki.

Wraz z upływem czasu, wykonany ze stopów szlachetnych (półprzewodnikowy – złoto, elektrochemiczny – platyna) sensor zużywa (utlenia) się i jego wskazania różnią się od tych zapamiętanych w bazie danych pomiarów wzorcowych. Dlatego urządzenia te wymagają okresowej kalibracji, czyli ponownego ustawienia danych wzorcowych.

Jeżeli chcesz, by Twój alkomat wskazywał prawidłowo, musisz go serwisować (kalibrować) w autoryzowanym serwisie nie rzadziej niż przewiduje to instrukcja danego urządzenia!

Zapewne zastanawiasz się, czy można przedłużyć ogólną żywotność alkomatu oraz zachować wiarygodność wskazywanych przez niego wyników.

Procesu utleniania powierzchni czynnej sensora niestety nie da się zatrzymać. Mamy jednak i dobrą wiadomość – unikając pewnych czynników i przestrzegając zaleceń instrukcji danego alkomatu, można zdecydowanie spowolnić proces degradacji czujnika alkomatu.

Najważniejsze reguły:

• Nie wykonuj pomiaru bezpośrednio po spożyciu alkoholu lub kiedy wiesz, że jego stężenie w wydychanym powietrzu jest wysokie (np. popularna zabawa na imprezach – „kto więcej wydmucha”). Dmuchanie w alkomat bezpośrednio po spożyciu alkoholu może spowodować uszkodzenie czujnika i nieprawidłowe pomiary, a w ekstremalnych przypadkach sensor może nadawać się już tylko do wymiany.

• Nie jedz, nie pij i nie pal przez 30 minut przed wykonaniem pomiaru. Jedzenie, picie i palenie bezpośrednio przed pomiarem może nie tylko wpływać na wynik, ale również zwyczajnie
  zabrudzić lub nawet uszkodzić sensor.

• Nie przechowuj alkomatu w pobliżu lotnych substancji, w tym alkoholu. Nie wdmuchuj płynów i dymów do czujnika oraz nie zanurzaj urządzenia w płynach. Nie należy również czyścić urządzenia z użyciem detergentów.

• Przechowuj alkomat w suchym miejscu. Unikaj bezpośredniej ekspozycji na promienie słoneczne (np. „podszybie” samochodu) i temperatur spoza zakresu 0-40°C.

• Przestrzegaj interwału serwisowego (regularnej kalibracji alkomatu) przewidzianego dla danego urządzenia, nawet jeżeli wydaje Ci się, że wskazuje prawidłowo.

Kalibracja alkomatu jest procesem kontrolno-optymalizacyjnym konfigurującym oprogramowanie alkomatu tak, aby prawidłowo wskazywał wartości alkoholu w pobieranym powietrzu. Alkomat poddaje się testom i wyznacza jego sprawność na specjalnych symulatorach, zawierających bardzo precyzyjne stężenia alkoholu.

W przypadku, gdy wyniki różnią się od rzeczywistości, resetuje się oprogramowanie i ustawia początkowe wartości nominalne.

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ ogólna żywotność alkomatu jest ściśle związana z klasą sensora użytego w danym modelu. Dobrej klasy sensory elektrochemiczne wytrzymują często nawet 5-6 lat regularnego użytkowania i kalibrowania, podczas gdy najtańsze czujniki półprzewodnikowe mogą nadawać się do wymiany już po jednym roku. Nie oznacza to oczywiście, że nie ma dobrej klasy sensorów półprzewodnikowych lub „podłych” czujników elektrochemicznych. Z tego powodu odradzamy zakup alkomatu u przypadkowych sprzedawców lub na przysłowiowym straganie.

Można jednak przyjąć, że uśredniony czas życia alkomatu to ok. 3-4 lata, co przy 2 kalibracjach rocznie daje 6-8 kalibracji. Warto zaznaczyć, że kalibracje alkomatów same w sobie nie wpływają znacząco na obniżenie sprawności sensora (mniej więcej jak zwykły pomiar), dlatego nie ma przeciwwskazań, by wykonywać kalibrację nieco częściej niż jest to zalecane w instrukcji.

Odpowiedź jest bardzo prosta – tak często, jak przewiduje to producent urządzenia oraz wtedy, kiedy zachodzi podejrzenie, że wyniki nie są prawidłowe (np. kiedy pomimo braku spożycia alkoholu wynik pomiaru jest inny niż 0,0‰). Należy pamiętać, że w przypadku alkomatów, decydujące znaczenie mają czas i ilość wykonanych pomiarów – jeżeli kalibracja alkomatu została przewidziana np. co 6 miesięcy lub co 300 pomiarów, urządzenie należy skalibrować, gdy tylko zostanie spełniony przynajmniej jeden z tych warunków, ale nie obydwa naraz!

Wszystkie alkomaty PROMILER, zakupione w naszym sklepie, objęte są programem 12 miesięcy darmowych kalibracji, co oznacza, że w ciągu pierwszego roku od dnia zakupu urządzenia, możesz je kalibrować dowolną ilość razy za darmo!